İhracatın yıldızları ithalatın da lideri

5 Ocak 2008 Cumartesi

İSTANBUL - Türkiye'nin 100 milyar doları aşan ihracatında ipi göğüsleyen 5 sektör, ithalatta da lokomotif oldu. İhracat koşusunda ön sıraları uzun süredir kaptırmayan tekstil, otomotiv, demir-çelik, makine ve elektronik sektörleri, 2007 yılında toplam 75 milyar dolar civarında ithalat gerçekleştirmiş olacak.
İhracatın lideri sektörler, ithalatın sebebini düşük kur ve yüksek faize bağlıyor. İthalatın artması hem imalat sanayiini vuracak hem de dış ticaret açığını büyütecek.
İhracatta rekor kıran Türkiye, ithalatta da rekora gidiyor. 2000 yılında 54.5 milyar dolar olan ithalat, 2007'nin 11 aylık döneminde 153.7 milyar dolara çıktı. 2006 yılına göre artış oranı yüzde 21.5 oldu. Yılın tamamında Türkiye'nin ithalatının ihracatın neredeyse iki katına yaklaşan 170 milyar dolara çıkması bekleniyor. Uzmanlar, dış ticaret açığının yılın tamamında 62 milyar dolara çıkacağı, önümüzdeki dönemde ithalat artışının ihracatın önüne geçebileceği yorumunda bulunuyor. Faiz oranlarında başlayan gerilemenin iç talepte canlanmaya neden olabileceği, bu nedenle de tüketim malı ithalatının artacağı söyleniyor. İthalatta halen ara mallarının payı yüzde 73, yatırım mallarının payı ise yüzde 15'ler civarında.
2007 yılı Kasım ayında ithalatın ihracatı karşılama oranı yüzde 67.9 olarak gerçekleşmişti. İthalatta en yüksek kalem 30.3 milyar dolar ile mineral yakıtlar ve mineral yağlar adı verilen enerji ithalatı olurken, bunu 20.1 milyar dolar ile makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları, 14.7 milyar dolar ile de demir-çelik izlemişti.
Yıldız sektörler
Türkiye ihracatının yıldızı sektörler üzerinde yaptığımız araştırma ihracatın öncü sektörlerinin ithalatı da göğüslediğini ortaya çıkardı. Düşük kurun etkisiyle özellikle hammaddede ithalata sarılan 5 sektörün yılın tamamında 75 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmesi bekleniyor. 5 sektör arasında ithalatı en çok olan demir-çelik ve makine.
TÜİK'in ithalat, TİM'in ise ihracat verilerine göre yapılan değerlendirmeye göre, tekstil-hazır giyim konfeksiyon sektörü 2007 yılında toplam 22.6 milyar dolar ihracat yaparken, 11 aylık dönemde 7.6 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi. 21.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren otomotiv sektörünün ithalatı ise 10.8 milyar dolar oldu. İhracatı 16.5 milyar dolar olan demir-çeliğin ithalatı da 14.7 milyar dolar oldu. 5.5 milyar dolarlık ihracata karşılık makine sektöründe ithalat 20.2 milyar dolar olurken, elektronikte de 9.09 milyar dolarlık ihracata karşılık ithalat 12.06 milyar dolar oldu.
Tekstil önde
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, rakamsal olarak 5 sektör arasında ilk sıralarda olmasa da 2006'ya göre ithalatını en çok artıran sektör tekstil oldu. Geçtiğimiz yılın 1 Ocak-30 Kasım tarihleri arasında 2006'nın aynı dönemine göre tekstil yüzde 218.5 artışla 7.6, otomotiv (kara taşıtları) yüzde 5.6 artışla 10.8, demir-çelik yüzde 64.9 artışla 14.7, makine yüzde 18.9 artışla 20.2, elektronik sektörü ise yüzde 22.7'lik artışla 12.06 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi.
Sektörler ithalatı 'düşük kur'a bağladı
DÜNYA'ya konuşan sektör temsilcileri, Türk sanayici ve ihracatçısının 2007 yılında düşük kur ve yüksek faiz nedeniyle ithalata yöneldiğini, bu rakamların içerisinde hammadde ve ara malı kullanım miktarının önemli bir yer tutuğunu bildirdiler. Fren tutmayan ithalat artışına çözüm bulunamazsa sektörlerin ithalatının ihracatını geçeceği, bunun sonucunda imalat sanayiinin darbe alacağı, istihdam sorununun büyüyeceği yorumu yapılıyor.
Kim ne dedi?
Tekstilin ithalatı 8 milyar doları aşar
Türk ihracatının en çok katma değer yaratan lokomotif sektörlerinden tekstil, geçtiğimiz yıl aynı zamanda en fazla ithalat yapan sektörlerin başında geldi. Düşük kur ve yüksek faiz nedeniyle işletmelerin peş peşe kapandığı sektör, yılın tamamını 8 milyar doları aşkın bir ithalatla kapayacak gibi görünüyor.
İstanbul Tekstil ve Hazır Giyim İhracatçıları Birliği Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, tekstil ve hazır giyimin 2007 ihracatının 23 milyar dolar, ithalatının ise 2007 sonu itibariyle yaklaşık 8 milyar olduğunu hatırlattı. Bu rakamın içerisinde 2,5 milyar doların nihai ürün olduğunu vurgulayan Orakçıoğlu, geriye kalan 6,5 milyar dolarlık tutarın ise düşük kur nedeniyle yapılan ara malı ithalatı olduğunu söyledi. Orakçıoğlu, söz konusu rakamın toplamını oluşturan başlıca ürünlerin ise pamuk, iplik ve mensucat ürünleri olduğunu bildirdi.
Enerjiden sonra makine geliyor
Türkiye'nin ihracatı en hızlı artan sektörlerinin başında gelen makinede de durum pek iç açıcı değil. 2007'yi 9 milyar dolar ihracatla kapayan sektör, geçen yılın ilk 11 ayında 20 milyar doları aşkın ithalat gerçekleştirdi.
Orta Anadolu İhracatçıları Birliği Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran, makinenin, enerjiden sonra en fazla dış ticaret açığı veren sektör olduğunu iddia etti.
Makinede yıllık ihracat artış hızının yüzde 37 olduğunu hatırlatan Dalgakıran, "Bakıldığında, ihracat artış hızımız, ithalat artış hızından daha fazla. Ancak bunda sektörün güçlenmesi kadar, içerideki yatırım hızının (sermaye malı girişinin) düşmesi de çok büyük etken. Yani geçtiğimiz yıl yatırımlar gözle görülür bir şekilde düştü" ifadelerini kullandı.
Otomotivde ithalatın yüzde 40'ı ara malı
Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD) Genel Sekreteri Ercan Tezel ise TÜİK tarafından yayımlanan nihai yıl sonu ithalat rakamlarının henüz kendilerine ulaşmadığını, bu nedenle sektörün 2007 total ithalatı hakkında bir yorum yapmanın doğru olmayacağını savundu. Tezel, "TÜİK'in 11 aylık ithalat verilerine dayanarak konuşmak gerekirse, sektörün bu toplam ithalat rakamı içinde yaklaşık yüzde 40'lık bölümünün ara malı ithalatı olduğunu söyleyebiliriz" şeklinde konuştu.
Dış ticaret açığını demir-çelik kapayacak
Demir-Çelik Üreticileri Birliği Genel Sekreteri Dr. Veysel Yayan ise, Türkiye'nin dış ticaret açığını kapayacak sektörlerin başında demir-çeliğin geldiğini savundu. 2007 yılının tamamında ithalatın yaklaşık 15.5 milyar dolar olacağını öngördüklerini belirten Yayan, sektördeki toplam ithalatın yüzde 50'sini hammadde, yüzde 15'ini nihai ürün, kalanını ise ara malı ürünlerin oluşturduğunu bildirdi. Sektörün bu yılı, yaklaşık 500 milyon dolar dış ticaret fazlası ile kapayacağını öngördüklerini kaydeden Yayan, "Önümüzdeki dönem, bu rakamı 3-4 katına çıkararak, 2 milyar doları aşkın bir dış ticaret fazlası vermeyi hedefliyor ve bunu başaracağımıza da inanıyoruz" ifadelerini kullandı.
Aygün: Hayali ithalat var, kimse görmüyor
Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, Türkiye'nin ithalatının da aslında gerçek rakamları yansıtmadığını savundu. "Bugün Türkiye'de 'hayali' ithalat var ve bunu herkes görmezden geliyor" diyen Aygün, TÜİK'in verilerinin gümrüklerdeki resmi belgeler üzerinden derlendiğini vurguladı.
Kaçakçılığın resmi belgesi olmayacağını belirten Aygün şöyle konuştu:
"Adam "100 bin çift ayakkabı getirdim diyor", ama malın içinden 200 bin adet çıkıyor. Bunu kim oturup sayabilir? Ya da ayakkabının tanesini 10 dolara alıyor, "Ben bunu 5 dolara aldım" diyor. 'Çifte faturalandırma' denen olay bu. Türkiye ihracatta devler ligine girdi diyorlar ama bakalım nasıl girmiş? İhracatın yüzde 65'i ithalata bağlı. Yani senin yaptığın ithalat 35 milyar dolar. 100 milyar dolar değil..
kaynak : Dünya gazetesi

0 yorum: