İş mi oyundan yoksa oyun mu işten çıkar

Zengin işadamı olmak. Servet yapıp artırmak. En iyi finansal sonuca erişmek. Dünyanın en kárlı şirketi haline gelmek. Şirketini borsada en yüksek hisse değerine ulaştırmak. Aralarında küçük farklar olsa da, hepsinin amacı ve mantığı ortak. İş yaşamını sanal dünyaya taşıyan bilgisayar oyunları, diğer adıyla iş simülasyonlarının içeriği epey kapsamlı.
Bazıları işletme okulları tarafından da kullanılan bu tür oyunlar, kariyerinin başındakilere organizasyonun bütününü görme, deneyimlilere de farklı yöntemleri risksiz ortamda test etme imkanı verdiği için önemli.

İster uluslararası ister şirket içi turnuva

Business Game Factory İnternet üzerinden oynanan bu oyun aslında bir turnuva. 65 ülkeden katılımcılar, 3-5’er kişilik takımlar halinde, pazar payı liderliği ve yüksek kar için rekabet ediyorlar. Turnuva sırasında düzenleyici şirketin eğitim bölümü, katılımcılara kişisel koçluk, analiz, geri bildirim desteği veriyor. Kazananlar, yarı finallere çıkıyor. Dünyanın lider şirketlerinin de katıldıkları bu finallerin ödül töreni Cannes’da yapılıyor. İsteyen şirketler BGF’yi kendi içlerinde de oynayabiliyorlar. Şirketlere özel turnuvalarda çalışanlar farklı stratejileri risk olmayan bir ortamda test etme imkanı buluyorlar. www.bgfactory.com

16 farklı iş alanı var
Informatist Ücretsiz, bilgisayarınıza indirmeye gerek olmadan oynanan oyunda amaç, en iyi finansal sonuçlara erişmek. Bu da tabii, doğru araçları seçerek pazarlara hakim olmaktan geçiyor. Oyunun en belirgin özelliği, 16 farklı iş alanı sunması. Emlak piyasasında ofis kiralama işine girebilir, ya da şansınıza ve kurnazlığınıza güveniyorsanız açık artırma veya lotodan servet kazanmak için uğraşabilirsiniz. İşgücü, burada da yönetilmesi en zor ve önemli konulardan biri. İşe alacağınız kişileri meslek havuzundan seçebilir, işten ayrılan çalışanlarınızın yeni bir işe girip giremediklerini takip edebilirsiniz. Hukuk sistemi de unutulmamış. Gerçekten sizin olanı alabilmeniz için, anlaşmazlıkların taşınabildiği açık mahkeme sistemi var. www.informatist.net

25 ülkede yapılan yarışma Türkiye’de
GMC İskoçya’daki Strathclyde Üniversitesindeki bir grup araştırmacı tarafından hazırlanan simülasyon yönetim yarışması GMC, 27 yıldır yapılıyor. 25 ülkeden şirketlerin, takımlar halinde yer aldıkları yarışmaya Ekim 2007’de Türkiye de katıldı. 14 Mart’ta yapılan ulusal finalde Cadbury Kent takımı The Challengers şampiyon, Marmara Üniversitesi İşletme bölümü öğrencilerinden oluşan Intelligence takımı ikinci, Bilim İlaç takımı Corpus üçüncü oldu. Şampiyon takım 15-16 Nisan 2008’de Romanya’da yapılacak uluslararası finalde yarışacak. Yarışma, takımların şirketlerini borsada en yüksek hisse değerine ulaştırmak hedefiyle oynadığı ve uluslararası piyasalarda yöneticilik becerilerinin değerlendirildiği bir simülasyon içeriyor. Yarışmacılar pazarlama, satış, üretim ve ar-ge konularında kararlar veriyorlar ve her takımın aldığı kararlar gerçek hayatta olduğu gibi piyasadaki hareketi etkiliyor. www.gmc.realta.com.tr

Öğrenci yarışmaları
Danone Trust Danone’nin bu yıl 5’incisini düzenlediği TRUST oyununa 12 ülkedeki 60 üniversiteden öğrenciler katılıyor. Oyunda öğrenciler genel müdür, satış-pazarlama direktörü gibi rolleri üstleniyorlar. 10 - 11 Nisan’da Paris’te yapılacak uluslararası finalde, Türkiye’yi bu yıl Koç Üniversitesi MBA Proac takımı temsil edecek. www.trustbydanone.com

L’OrŽal e-Strat Challenge
İlk kez 2000’de yapılan L’OrŽal e-Strat Challenge adlı sanal iş strateji yarışmasına bugüne kadar 128 ülkeden, 177.000 öğrenci katıldı. Öğrencilerin şirket genel müdürü gibi hareket ettikleri yarışmada takımlar sanal kozmetik şirketlerini yönetiyorlar. Amaç, en yüksek hisse senedi endeksine ulaşmak. www.e-strat.loreal.com
Capitalism 2
İlk kez 1995’te piyasaya sürülen ve oyuncunun CEO rolünde olduğu oyunda amaç, dünyanın en karlı şirketi haline gelmek. Oyunun gelişmiş versiyonları Capitalism Plus 1996’da, Capitalism 2, 2001’de piyasaya çıktı. Capitalism 2’nin özelliklerinden biri, geniş faaliyet alanı. Oyunda ineklerinizin marketinizde satılmaları için paketlenip dondurulmasını sağlayabilir, ya da onlardan elde ettiğiniz derileri işlenmesi için fabrikanıza gönderebilir, orada bir sandalye veya deri cüzdan haline gelmesini yönetebilirsiniz. Başarılı olmanın şartı mağazaların konumu, reklam, marka farkındalığı yaratmak, ürünlerin kalitesi, fiyat, ve tabii ki dışarıda süren rekabet. İster bir çiftçi, ar-ge uzmanı veya perakendeci olabilir, ister hiçbir şey üretmeden hisse manipülatörü ve ele geçirme uzmanı olabilirsiniz. Çünkü oyunun aktif bir hisse senedi piyasası var. Oyunda emlak ve medya şirketlerine de yatırım yapılabiliyor. Mesela 10 milyon dolarınız varsa, şehir merkezinde büyük ve yeni bir ofis kompleksi açabilirsiniz.
Kapitalist Online Ege Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde okuyan dört öğrenciyle Almanya’ da Siemens’te çalışan bir arkadaşlarının beraber hazırladığı Kapitalist Online 2007’nin başında açıldı. Önümüzdeki mayıs ayında tamamlanması planlanan ikinci versiyonu üzerinde çalışıldığı için, bir aydır yayında değil. Oyunda sermayesini iyi yönetmek ve çoğaltmak için uğraşan bir karaktere bürünüyorsunuz. Yapmanız gereken, elinizdeki kaynakları en iyi şekilde kullanıp kara geçmek. Rakiplerinizle mücadele ederken, bir yandan da para ve sermaye piyasalarında yatırım yapıyor, döviz, bono, hisse senedi, tahvil alıp satarak servetinizi artırmaya çalışıyorsunuz. Oyunun yeni versiyonunda asıl savaş kullanıcıların kendi yaptıkları ittifaklar arasında yaşanacak. Yeni oyunun asıl farklı tarafı ise kapitalizm ve sosyalizmin savaşı olacak olması. Günümüzde de olduğu gibi parası olanın aynı zamanda dünyanın yönetimi üzerinde de söz sahibi olacağı bir oyun olacak. www.kapitalistonline.com
Tycoon Online Her oyuncu kendi sanal şirketini yönetiyor ve rakipleri arasında en iyi olmak için çalışıyor. Bunu fabrikalar kurarak, ürünler üreterek ve kendi mağazalarında satarak yapıyor. Oyunun özelliği, piyasanın koşullarının sizin ve diğer oyuncuların yaptıkları doğrultusunda değişmesi. Oyun gerçek zamanlı oynanıyor. Oyunu bilgisayarınıza indirip, oyuna kayıt olduktan sonra şirketinizi kurmak için zaman harcamanız gerekiyor. Oyunda iki liste var. Birincisinde tepeye çıkmanın yolu hisse senedi piyasasındaki en akılıca hisse alımlarını yapmak, ikincisinde ise şirketin değerini artırmak. Bunu başarmak için fabrikalar kurmak, üretmek ve satmak, hisse ticareti yapmak, çalışan istihdam etmek zorundasınız. Oyun, raundlar halinde oynanıyor. Her raund 70 gün yani 10 hafta sürüyor. Raund sona erdiğinde, kazananlar belirleniyor ve en iyiler sıralamasında yerini alıyor. Her raund sonrasında 1-2 haftalık bir dinlenme süresi oluyor. Ardından oyun tekrar başlıyor. www.tycoononline.nu
The Sims 2 Open for Business Çok bilinen yaşam simülasyonu oyunu The Sims’in, Open for Business eklenti paketi Şubat 2006’dan beri var. Bu oyunda Sim’ler trend giysilerin sayıldığı butiklerden güzellik salonlarına, çiçekçilerden elektronik mağazalarına, restoran zincirlerine kadar neredeyse her tür işyerini kurup yönetebiliyor. İşveren oluyor, çalışanlarını eğitiyor, işi büyüttükçe çeşitli projelerde en yetenekli Sim’leri çalıştırmaya çalışıyorlar. Oyunda başarılı olmak için Sim’lerin, satış yapabilmek için fiyat mı kırmak, yoksa sıkı pazarlık mı yapmaları gerektiği gibi kritik kararlar vermeleri gerekiyor. Sim’ler işlerini evden de yürütebiliyor, kuracakları bir ofisten de. Ancak ne olursa olsun çalışan istihdam etmek, satılacak şeyler üretmek veya almak, müşterileri satın almaya ikna etmek gibi sorumlulukları var. Oyunda yetenek yönetiminin önemi büyük. Mesela bir güzellik salonu işletiyorsanız, kozmetik konusunda yetenekleri olan bir Sim’i işe almak avantajınıza olacaktır. Bir de, Sim’ler işte deneyim kazandıkça yetenekleri de artıyor.
Perfect Competition Oyunun amacı, servet yaratıp bu serveti artırmak. Online oyunda yapılacak iki temel şey var. Şirket kurmak ve hedge fon yönetmek. Birinci yolu seçenler şirketleri için için mağazalar, fabrikalar, madenler, çiftlikler açmak, tedarikçilerle anlaşmak gibi konularla meşgul oluyorlar. Her çalışan işe sekiz yönetim becerisiyle başlıyor. Terfiler, çalışanın beceri notunu ve istediği maaşı artırıyor. Hedge fon yöneticileri ise, finansal pazarlarda spekülasyon yapmayı amaç edinen bir grup yatırımcı olarak tanımlanıyor. Bu kişiler genellikle şirket bonoları ödünç alıp vermek, kazanç için hisseler üzerinde spekülasyon yapmak, pazar araştırmaları satın almakla uğraşıyorlar. www.perfectcompetition.net
Hürriyet İK